
Temiz Enerji Nedir ?
Dünyamızda enerji ihtiyacı her yıl artmaktadır. Buna karşılık bu talebi karşılayan fosil-yakıt rezervi ise çok daha hızlı bir şekilde azalmaktadır. Ayrıca fosil yakıtların kullanımı, dünya ortalama sıcaklığını da son bin yılın en yüksek değerlerine ulaştırmıştır. Bu durum, yoğun hava kirliliğinin yanı sıra milyarlarca dolar zarara yol açan sel/fırtına gibi doğal felaketlerin gözle görülür şekilde artmasına ve küresel ısınma sürecinin hızlanmasına neden olmaktadır. Bu nedenle fosil yakıt rezervleri yerine temiz bir başka deyişle yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı tercih edilmelidir.
Yenilenebilir Enerji Kaynakları;
Türkiye'de Temiz Enerji
Türkiye yenilenebilir enerji kaynakları bakımından zengin ülkeler arasında yer almaktadır. Öte yandan yenilenebilir enerji kaynaklarının bölgesel dağılımı, kaynakları işleten şirketlerin süreç yönetimleri ve dağıtım hızları tam olarak tatmin edici olmamaktadır. Artan sayıda enerji şirketleri yenilenebilir enerji kaynaklarının gelişimi için teknoloji ve yatırım konularında merkez karar vericileri ve pazarlama mekanizmalarına güvenmektedir. Buna rağmen pazarlama sinyalleri, tüm enerji ihtiyaçlarını karşılamada ve çevre önceliklerine saygı duymada yeterli olmamaktadır.
Türkiye'nin Temiz Enerji Potansiyeli
Güneş Enerjisi: Türkiye'de coğrafik konum dolayısıyla güneş enerjisinden güney kesimler ile Ege bölgesinin bir kısmı fazlasıyla yararlanmaktadır.
Rüzgar Enerjisi: Türkiye'de özellikle Ege ve Trakya bölgesi rüzgar enerjisinden en çok yaralanabileceğimiz alanlardır.
Jeotermal Enerji: Ülkemizde en büyük jeotermal enerji potansiyeli Denizli- Sarayköy, Çanakkale, Afyon- Sandıklı, Kızılcahamam, Gönen, Simav, Kozaklı'dadır. Halen Kırşehir, Gönen, Simav, Kızılcahamam ve İzmir- Balçova'da sıcak kaplıca suları merkezi konut ısıtmasında kullanılmaktadır.
Türkiye bu alanda Dünya'da 7. sırada yer almakta olup Türkiye'nin 5 milyon konutu ısıtacak potansiyele sahip olduğu tahmin edilmekte.
Dünya'da Temiz Enerji
Yenilenebilir enerji rüzgar, güneş, yağmur gibi doğal kaynaklardan elde edilen enerji türüdür. 2008 yılında dünyadaki enerji tüketiminin %19'u yenilenebilir enerji ile gerçekleşmiştir. Elektriğin elde edilmesinde yenilenebilir enerji kullanımı ise %18 civarındadır.
Başta Amerika, Asya ve Avrupa olmak üzere rüzgar enerjisi kullanımı yıllık %30 civarında artış göstermektedir. Dünyada yaklaşık 3 milyon ev solar sistemle üretilen enerjiyi kullanmaktadır. 30 milyondan fazla evde biyogaz yemek pişirmek ve aydınlatma amacıyla kullanılmaktadır.
Temiz Enerji'nin Çevremiz Katkısı
Fosil yakıt kullanımının neden olduğu sera etkisini azaltmaktadır.
Özellikle rüzgar enerjisi ve güneş enerjisi hava ya da su kirliliğine yol açmamaktadır.
Katı atık yönetimi ile elde edilen enerji hem atıkların çevreyi kirletmesini engellemekte, hem de temiz enerji kategorisinde yer almaktadır.
Temiz enerjinin insan sağlığına zararı bulunmamaktadır.
Temiz enerji kaynaklarının işleyiş sürecinde çevreye zararlı atıklar oluşmamaktadır.
Temiz enerji kaynaklarının büyük kısmı gürültü ve görüntü kirliliğine neden olmamaktadır.
Temiz enerji kaynaklarında hava emisyonları ve atık ürünleri kaynağın türüne bağlı olarak ya hiç yoktur ya da miktarı çok azdır.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı hava, su ve toprak kalitesinin korunmasına ve doğal dengenin sürmesine yardımcı olmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular ?
İçine yerleştirilen ürünü en iyi şekilde koruyan, temiz kalmasını ve taşınmasını kolaylaştıran, istediğimiz miktarda ürünü saklayabildiğimiz çağdaş yaşamın önemli parçası olan değerli bir malzemedir.
Atık, atığı meydana getirenin üretim, dönüşüm ya da tüketim amaçlarıyla artık ihtiyacının kalmadığı ve bu sebeple attığı ya da atması gerektiği maddelerdir. Atıklar hammaddelerin çıkartılması, bu hammaddelerin işlenmesi ve ürünün en son tüketiminden sonra açığa çıkabilir.
Atıkların toplandıktan sonra cinslerine göre ayrıştırıldıkları tesislerdir.
İnce kıyılmış sap, saman, mısır artıkları, şeker pancarı yaprakları, gibi bitkilerin işlenmeyen kısımları ile bitkisel ürünlerin işlenmesi sırasında ortaya çıkan atıklardır. Bu gruba, biçilmiş çimler, yapraklar, hasat kalıntıları vb. dahildir.
Aerobik ya da anaerobik çözünme yapabilen her tip atık biyolojik olarak ayrışabilen atıktır. Örneklerin içinde yiyecek atıkları ve bahçe atıkları olduğu gibi kağıt atıklar da bulunmaktadır.
Atıkların önemli bir miktarını geri dönüştürülerek ve yeniden kullanılabilir malzemeler yapılmaktadır. Örneğin; atıklar içindeki cam, metal, plastik ve kağıt/karton gibi atıklar çeşitli fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirilerek yeni bir hammaddeye veya ürüne dönüştürülebilirler. Bu atıkların hammadde gibi kullanılarak şişe, kutu, plastik, kağıt, gübre gibi yeni bir maddeye dönüştürülmelerine geri dönüşüm denir. Bu süreç her bir atık türü için malzemenin cins ve niteliğine göre farklılık gösterir. Sağlıklı bir geri dönüşüm sisteminin ilk basamağı ise bu malzemelerin kaynağında ayırmak sureti ile toplanılmasıdır. Geri dönüştürülebilir nitelikteki bu atıklar diğer atıklarla karıştığında bu malzemelerden üretilen ikincil malzemeler çok daha düşük nitelikte olmakta ve temizlik işlemlerinde sorunlar olabilmektedir. Bu yüzden geri dönüşüm işleminin en önemli basamağını kaynakta ayırma ve ayrı toplama oluşturur.
Yapısının hacimli olmasına bağlı olarak yönetiminin özel ilgi gerektirdiği atık. Örneklerin içinde beyaz eşya, eski mobilya, halı vb sayılabilir. İnşaat ve moloz atıkları buna dahil değildir.
Sığır, at, koyun, tavuk gibi hayvanların dışkısı, mezbaha atıkları ve hayvansal ürünlerin işlenmesi sırasında ortaya çıkan atıklardır.
Binaların inşaat, moloz, yenileme ve yeniden inşaat aşamalarında açığa çıkan moloz ve diğer atıklar; çoğunlukla inşaat malzemesinden ve kazılmış toprak dahil olmak üzere topraktan mevcuttur. İnşaat ve moloz atıkları her tip sektörde oluşur.
Kullanılma süresi dolan ve yaşadığımız ortamdan uzaklaştırılması gereken her türlü katı malzemeye katı atık denir. Katı atıklar evde, okulda, hastanede, endüstride, bahçelerde ve daha birçok yerde oluşabilir. Katı atıklar oluştukları yerlere göre adlandırılırlar.
Bitki ve hayvan kaynaklı atıklara "Organik Atık" adı verilir. Evlerden ve işyerlerinden toplanarak atık alanlarına taşınan atıkların önemli bir bölümü organik atıklardır Yemek artıkları, sebze ve meyve kabukları, hayvan dışkıları bu sınıfa girmektedir.
Bitki ve hayvan üretiminden meydana gelen tüm kalıntılar, özellikle hasat kalıntıları ve (sıvı) gübreler bu sınıf içinde yer almaktadır.
Tehlikeli atıklar insanlar, çevre, donanım ya da geri dönüştürülmüş ürünler için tehlikeli özelliklerinden dolayı özel işlem ve imha uygulamaları gerektiren atıklardır. Örnek olarak, atık yağlar, aküler, boyalar ve kimyasallar bu grup içinde değerlendirilmektedir. Evlerde, genellikle küçük miktarlarda oluşan tehlikeli atıklar içinde zirai ilaçlar, yağ – ve solvent yüklü maddeler, boya, cila, dezenfektanlar, ahşap koruyucular, kimyasal kalıntılar, piller, floresan tüpleri, asitler ve bazlar yer almaktadır.